Jak dobrać wysokość sumy gwarancyjnej w ubezpieczeniu OCPD?

Wielu przewoźników pyta, jak dobrać wysokość sumy gwarancyjnej w ubezpieczeniu OCPD? Czy oszczędzanie na składce za pomocą obniżania sumy gwarancyjnej jest dobrym pomysłem? Wyjaśnimy to na przykładzie pociągu oraz … zapylania kwiatów…

Zdarza się czasem, że przewoźnicy obniżają sumę gwarancyjną w ubezpieczeniu OCPD po to, by uzyskać niższą składkę. Powołują się przy tym na art 23 pkt 3 CMR, który ogranicza odpowiedzialność przewoźnika do 8,33 SDR za 1 kilogram brakującej wagi brutto. Czy to dobry pomysł? No niezbyt. Takie działanie można porównać do zachowania osoby, która chcąc zrzucić na wadze odcina sobie nogę, potem drugą nogę, potem rękę… Nie tędy droga.

Suma gwarancyjna OCPD musi “uciągnąć” klauzule dodatkowe

Każdy pociąg składa się z lokomotywy i wagonów. Lokomotywa ma swoje własne źródło zasilania, natomiast wagony są podczepione do lokomotywy i ona je musi je ciągnąć. I tak samo jest z klauzulami dodatkowymi do ubezpieczenia OCPD. Każda klauzula albo jest lokomotywą albo jest wagonem i musi zostać podczepiona pod lokomotywę.

Klauzule, które mają swój własny limit odpowiedzialności są jak lokomotywy – one nie potrzebują sumy gwarancyjnej polisy OCPD. W takiej klauzuli zazwyczaj użyte sformułowanie w stylu: “Limit odpowiedzialności ponad sumę gwarancyjną … zł”, czy coś w ten deseń. To sformułowanie informuje nas, że klauzula jest lokomotywą – silnikiem jest limit ponad sumę gwarancyjną polisy OCPD.

Klauzule, które nie mają swojego własnego limitu odpowiedzialności są jak wagon a lokomotywą dla nich jest suma gwarancyjna polisy OCPD. W takim przypadku w klauzuli będzie użyte sformułowanie: “Limit odpowiedzialności … zł w ramach sumy gwarancyjnej” albo “Sublimit / podlimit sumy gwarancyjnej … zł”, itp. Wyrażenie, które zostały wzięte w cudzysłów informują nas, że klauzula nie ma własnego źródła zasilania i że zasila je suma gwarancyjna. I takich klauzul jest stety lub niestety najwięcej.

Jaki z tego wniosek? Ano taki, że skoro lokomotywa zwana sumą gwarancyjną ma ciągnąć ileś tam wagonów, w zależności od tego, jak bardzo polisa jest “wypasiona”, to musi mieć odpowiednio mocny silnik, czyli odpowiednio wysoką sumę gwarancyjną.

Najbardziej popularne klauzule “wagony”, podczepione pod sumę gwarancyjną polisy OCPD to m.in.:

• klauzula imigrantów,
• klauzula wydania towaru osobie nieuprawnionej,
• klauzula podniesienia i wyciągnięcia środka transportu,
• klauzula uprzątnięcia pozostałości po szkodzie,
• klauzula utylizacji pozostałości po szkodzie,
• klauzula nienależytego wykonania polecenia zmiany umowy przewozu,
• klauzula nierozsądnego wyboru osób trzecich (art. 16 CMR),
• klauzula wypadku drogowego z winy osoby trzeciej itp.

Ten pociąg nie jedzie daleko, jeśli będzie go ciągnąć jakaś cherlawa lokomotywa… Poniżej przykład – wszystko to wydarzyło się “mniej więcej naprawdę”.

Wyobraźmy sobie, że ciągnik siodłowy firmy ABC Trans, przewożący obuwie o łącznej masie brutto 10 tys. kg (13,6 LDM) wpada nagle i dość gwałtownie w krajobraz. Suma gwarancyjna wynosi 100 tys. €. Producent obuwia nie przewiduje sprzedaży awaryjnej, w związku z czym szkoda jest całkowita. Kurs SDR pochodzi z daty szkody.

8,33 SDR   5,1151 zł (kurs SDR) = 42,60 zł za 1 kg wagi brutto

Zatem:

10 000 kg 42,60 zł = 426 000 zł

Czyli odpowiedzialność ABC Trans ograniczona jest do kwoty 426 tys. zł. Załóżmy, że suma gwarancyjna polisy OCPD wynosi jedynie 100 tys. €. Kurs euro wynosił wówczas 4,29 zł. Zatem:

100 000 € 4,29 zł = 429 000 zł

Jak widać suma gwarancyjna ledwo co wystarczyła na pokrycie szkody w towarze. Oprócz szkody w towarze pojazd był wyciągany z krajobrazu na drogę, należało uprzątnąć pozostałości po szkodzie i zutylizować. Mamy więc tak:

wyciąganie zestawu z krajobrazu i postawienie go na koła to  9 800 zł,

uprzątnięcie pozostałości po szkodzie to 3 600 zł,

koszt utylizacji to 2 600 zł.

Łącznie 16 000 zł. No i niestety te koszty ABC Trans będzie musiał “wziąć na klatę”, ponieważ suma gwarancyjna nie dała rady – cherlawa lokomotywa.

Wysokość sumy gwarancyjnej OCPD = Wiarygodność firmy transportowej

Dlaczego kwiaty są tak kolorowe? Bo wabią owady oraz ptaki, które je zapylają.

Dlaczego samce ptaków są kolorowe samice szarobure (odwrotnie, niż u ludzi)? Żeby kusić samiczkę. Szarobury kaczor nie zwróciłby na siebie uwagi?

Co robi przewoźnik, gdy ubezpieczy się w zakresie OCPD? Skanuje polisę i wysyła do spedytorów i załadowców. Ci analizują jej zapisy, wysokość sumy ubezpieczenia, itp. Bierzmy zatem przykład z przyrody. Jeśli polisa nie będzie “atrakcyjna” to ilość zleceń będzie ograniczona lub zastopowana. Należy wiedzieć, że w odróżnieniu od polisy OC/AC, która zwykle natychmiast po wystawieniu ląduje w szufladzie, polisa OCPD krąży po rynku i jest oceniana przez uczestników łańcucha dostaw. Można powiedzieć, że pełni funkcję reprezentacyjną, dlatego nie można sobie pozwolić, żeby suma gwarancyjna ledwo co wystarczała “na waciki”.

Unikajmy agregatów sumy gwarancyjnej OCPD

Rzecz jasna chodzi nie chodzi o agregat prądotwórczy ale o tak zwany agregat sumy gwarancyjnej. Pisaliśmy już o tym ale warto jeszcze raz wspomnieć.

Bywa, że suma gwarancyjna w ubezpieczeniu OCPD określana jest w następujący sposób: 100 tys. € na jedno i wszystkie zdarzenia w okresie ubezpieczenia. Czyli suma została zagregowana (stąd właśnie agregat). W takim przypadku odpowiedzialność ubezpieczyciela jest bardzo  mocno ograniczona, np. trzy szkody po 50 tys. € sprawią, że suma ubezpieczeniowa ulegnie wyczerpaniu, polisa wygaśnie a trzecia szkoda będzie w całości obciążać przewoźnika.

Dlatego warto pamiętać, że w budownictwie jest ok. ale w ubezpieczeniach agregat jest szkodliwy…

… czyli suma ubezpieczenia na jedno i wszystkie zdarzenia jest niebezpieczna. Zdjęcie agre

gatu prądotwórczego jest oczywiście żartem ale mam nadzieję, że dzięki temu zapadnie na dłużej w pamięci.

Art. 24 konwencji CMR

Problemem może być także deklaracja wartości towaru, o której mowa w art. 24 CMR. Jak wiadomo może zadeklarować wartość towaru i wówczas ta kwota, a nie 8,33 SDR, staje się górną granicą odpowiedzialności przewoźnika. Deklaracja taka jest co prawda ważna tylko wówczas, gdy przewoźnik się na to zgodzi ale może się zdarzyć, że ją przeoczy.

Inna sprawa, że ta cała deklaracja zwykle pojawia się tuż przez załadunkiem i wówczas nie ma już czasu na to, żeby się doubezpieczyć, czyli podwyższyć sumę gwarancyjną.

Jak dobrać wysokość sumy gwarancyjnej w ubezpieczeniu OCPD?

Poniżej parę wskazówek:

• jej wysokość powinna być dostosowana do rodzaju przewożonego ładunku,
• należy wziąć pod uwagę możliwość zadeklarowania wartości towaru (art. 24 CMR),
• im więcej klauzul typu “wagon”, tym większa powinna być suma gwarancyjna,
• suma gwarancyjna powinna być na tyle wysoka, żeby spedytorzy lub załadowcy nie wykluczyli przewoźnika z łańcucha dostaw. 

To nie jest tak, że jeśli suma gwarancyjna wzrośnie dwukrotnie to składka także wzrośnie dwukrotnie. Biorąc to wszystko pod uwagę radzimy, by nie ograniczać kosztów ubezpieczenia akurat poprzez zmniejszenie sumy gwarancyjnej, bo może to uderzyć w przewoźnika.